Copyright – Morele rechten

[JMM]

Hallo allen

Mag een kunstschool of academie zonder toestemming of medeweten van de studenten het werk van die studenten online zetten?
Welke rechten heeft de student?

Groet
JMM

[LeenW]

Mag ik ervan uitgaan dat die werken gemaakt zijn in opdracht van de school? Zo ja, wie krijgt het eigendom van de rechten?

[JMM]

Dat is dus mijn vraag: behoudt de student de volledige rechten voor werken die door de student binnen het kader van een schoolopdracht zijn gemaakt?

[LeenW]

Ik zou denken dat dit in het onderwijsreglement van uw instelling zou moeten staan?

[JMM]

Mijn inschrijving aan dat instituut dateert ondertussen van enkele jaren geleden. In het het huidige onderwijsreglement wordt daarover zover ik weet niets gezegd.

Ik vraag me daarom in de eerste plaats af: laat de wetgeving omtrent copyright überhaupt toe dat een school zich de rechten op studentenwerk (gedeeltelijk) zou toe-eigenen?

EDIT: dit staat in het huidige reglement:

1. Eigendomsrechten
Als algemeen principe hanteert [school] dat de rechten op Auteurswerken toebehoren aan de student die het werk heeft gerealiseerd.

2. Gebruiksrechten
De student verleent [school] voor de volledige duur van de rechten een kosteloos, onvervreemdbaar, werelwijd, niet-exclusief gebruiksrecht op de Auteurswerken voor niet-commerciële doeleinden zijnde onderwijs en onderzoek. Dit gebruiksrecht gaat in van zodra de student zijn/haar Auteurswerk indient bij [school] en omvat minstens de volgende rechten:
- Het recht om de Auteurswerken voor academische doeleinden geheel of gedeeltelijk vast te leggen en te archiveren op alle dragers, zoals onder meer – zonder daartoe beperkt te zijn – fysieke en digitale online dragers, met vermelding van de naam van de student;
- Het recht om de auteurswerken voor academische doeleinden, inclusief verificatiedoeleinden met elektronische of andere middelen, geheel of gedeeltelijk te reproduceren, openbaar te maken en te verspreiden in een onbeperkt aantal exemplaren en op elke mogelijke wijze, zoals onder meer – zonder daartoe beperkt te zijn – het gebruik van het Auteurswerk als lesmateriaal, de opname van auteurswerken in een (digitale) databank, brochure,... en de terbeschikkingstelling van de auteurswerken in de bibliotheek van [school], met vermelding van de naam van de student.
- Ander toegestaan gebruik voor onderwijs en onderzoek, zoals bepaald in artikel XI. 19,4°, 7° en 8° WER; - Het citaatrecht in de zin van artikel XI. 189 § 1 WER;

Indien [school] een Auteurswerk openbaar willen maken, wordt de student hierover in kennis gesteld. De student heeft de mogelijkheid om gemotiveerd te vragen de publicatie gedurende een bijkomende periode van maximum drie (3) maanden uit te stellen met het oog op bescherming van diens commerciële belangen.

Ik vraag mij af wat de implicaties hiervan zijn als de student hierover niet in kennis is gesteld; en wat precies verstaan wordt onder "academische doeleinden".

De situatie: mijn werk staat zonder mijn medeweten al zes jaar online op een Tumblr pagina.

[JMM]

Beste allen

Ik vraag me af hoe het Morele Copyright zich verhoudt tot de overeenkomst die is vastgelegd in het Onderwijsreglement van mijn Kunstschool. Dit staat in het Onderwijsreglement:

De student verleent de hogeschool een niet-exclusief gebruiksrecht op de werken die door hem gemaakt worden in het kader van opdrachten en activiteiten voor de hogeschool. Met ‘werken’ wordt onder meer bedoeld, werken van letterkunde en kunst en andere realisaties zoals afstudeerprojecten, thesissen, ontwerpen, artistieke prestaties, software, bestanddelen van virtueel ondernemen (naam...) ... De hogeschool kan die werken gratis en onbeperkt in tijd en ruimte gebruiken voor niet-commerciële doeleinden zoals:
 opname van het werk of deel ervan in een bloemlezing, brochure, folder, tentoonstelling, databank,...;
 verveelvoudiging op fysieke en digitale beeld- en geluidsdragers voor niet- commerciële exploitatie...;
 openbaarmaking, verspreiding en gebruik via websites, brochures, kaarten, online media, databanken,...;
 archivering en beschikbaarstelling van één of meer exemplaren in de bibliotheek,...;

Mijn vragen:
1) Ik veronderstel dat hier gebruik wordt gemaak van het Morele "Beschikkings- en divulgatierecht". Klopt dat?
2) Gezien de onvervreemdbare aard van het Morele Recht vroeg ik me af of deze overeenkomst in het Onderwijsregelment door de student eenzijdig herroepen kan worden o.b.v het Beschikkingsrecht?
3) Als het werk van de student door de school veranderd/aangepast/verbasterd wordt, kan de student zich dan beroepen op Morele "Recht op Integriteit"?

Bedankt alvast aan wie mij verder helpt!

[JMM]

Blijkbaar heeft de forumbeheerder mijn laatste post toegevoegd aan mijn post van een tijd geleden. Wie dit leest: enkel comment #6 is nog van belang. Alle andere info is achterhaald.

[Weo]

Hou er rekening mee dat het in zo'n situatie zeer moeilijk is om duidelijke lijnen te trekken. Het blijft wat grijs.

1) Dat houdt hier inderdaad verband mee. Eenvoudig uitgelegd omvat het divulgatierecht de mogelijkheid voor de auteur om te zeggen: mijn werk is nog niet af, ik wil niet dat het nu al openbaar wordt gemaakt. Hier speelt volgens mij vooral de vraag of je dit werk hebt afgewerkt (bv. ingediend voor een opdracht) en eventueel in tweede orde of je dit zelf al eens openbaar hebt gemaakt. Als dit het geval is, heb je dit recht eigenlijk al uitgeoefend.
2) Je kan morele rechten niet volledig en onbeperkt afstaan. Je kan wel dit wel deels doen. Dit gebeurt vaak. Je vermeldt dan specifiek welk moreel recht je afstaat, bv. het recht om onbeperkt wijzigingen door te voeren aan je werk (je staat hier eigenlijk je integriteitsrecht af). Aangezien er hier duidelijk vermeld wordt wat ze met je werk willen doen, zou ik eerder zeggen dat er geen inbreuk is op het beschikkingsrecht, op voorwaarde dat je het werk wel hebt afgewerkt. Als het gaat over een kladje dat je ter voorbereiding hebt gemaakt, ligt de situatie anders voor mij.
3) Hier zou je nog twee rechten kunnen inroepen. Ik heb niet de indruk dat er een adaptatierecht wordt overgedragen aan de school (of dit gebeurt alleszins niet voldoende duidelijk). De school kan het werk dus niet aanpassen zonder toestemming. Daarnaast kan ook het integriteitsrecht spelen als het werk op zo'n manier bewerkt wordt dat de kunstenaar in zijn integriteit/eer geraakt wordt. Een stuk "knippen" uit het werk kan hier zeker onder vallen.

Ik zou een vriendelijk, kordaat mailtje sturen met de vraag je werken niet langer online te plaatsen. Als je het niet op de spits hoeft te drijven, zou ik dat ook niet doen.

[JMM]

Beste Weo, erg bedankt voor je antwoord!

Mag ik nog wat verdere vragen stellen? Ik zal eerst de situatie nog wat meer verduidelijken:

- Twee van mijn werken zijn door de school online geplaatst:
1. Een zeefdruk; officieel ingediend als "afgewerkt" bij mijn bachelorproef; de foto is door de school gemaakt; de foto is scheef, een deel van de tekst valt daardoor weg (m.a.w. tekst op poster is maar half leesbaar).
2. Drie zeefdrukken als drieluik; ingediend als opdracht, maar nooit bedoeld als afgewerkt product (binnen dat vak werd ook de nadruk gelegd op het proces, niet het resultaat); foto's door de school gemaakt; slechts twee van de drie beelden gepubliceerd, één ervan ondersteboven (toegegeven het is abstract werk, dus de vergissing is begrijpelijk); foto's voegen nogal nadrukkelijk bewegingsonscherpte toe (ik vermoed een bewuste interpretatie van mijn werk door de fotograaf).

Ik vermoed dat 1. geen schending is van het integriteitrecht, omdat het toch vooral een slordigheid is eerder dan een interpretatie. Op zich heb ik niet heel veel moeite met deze publicatie, al vind ik de slordigheid wel weinig respectvol. Dit werk heb ik zelf al eens openbaar gemaakt, met mijn eigen foto dan wel.

In mijn ogen zou 2. wel onder het Integriteitsrecht moeten vallen, omdat ik dit werk nooit bedoeld heb zoals het nu gepubliceerd wordt; het is m.i. een dubbele verbastering: het is een interpretatie van een werk dan nog wel dat ik als tussentijds product beschouwde, slechts ingediend om een deadline te halen. Ik heb dat dus zelf nog nooit openbaar gemaakt.

- Mijn eerste kordate mail naar de school dateert van bijna een jaar geleden. In het begin werden mijn mails genegeerd, nu wijzen zij mij op het Onderwijsreglement en zeggen dat ze het werk offline zullen halen wanneer hen dat uitkomt (wat ik ondertussen drie maanden later alleen maar kan interpreteren als: nooit).

Mijn vragen:


1) Wat denk je van mijn zaak op basis van bovengenoemde?
2) Afgezien van de kwestie of de school nu het recht heeft of niet om mijn werk te publiceren op de manier waarop ze dat gedaan heeft, behoud ik niet in ieder geval het recht om anoniem te blijven, d.i. ook al zou de school het recht hebben om mijn werk online te plaatsen, kan ik er dan toch niet op staan dat mijn naam verwijderd wordt?
3) Uit je antwoord leid ik af dat het Adaptatierecht en Integriteitsrecht verschillend zijn? Kun je dat verduidelijken?
4) Los van copyright, vind ik het nogal een schokkende gedachte dat mijn naam, louter en alleen omdat ik jaren geleden een opleiding heb gevolgd, nu voor eeuwig daarmee verbonden online staat. Valt hierover nog iets te zeggen, bv. op basis van privacywetgeving?

Bedankt
en groet

JMM