Het verbouwen/functiewijziging van een woning tot zorgwoning is altijd ofwel meldingsplichtig, ofwel vergunningsplichtig. Dat moeten we bekijken aan de hand van de specifieke gegevens van het goed en wat er momenteel vergund is en wat u ermee wilt doen en dit in functie van de planologische bestemming. Het is onmogelijk hier op voorhand algemene uitspraken over te doen.
Zorgwonen: achtergrond
ACHTERGROND BIJ DE REGELING ROND ZORGWONEN / KANGOEROEWONEN
Meer-generatie-wonen (grootouders, ouders en kinderen) was vroeger zeer gebruikelijk. In de loop van vorige eeuw werden woningen meer en meer bewoond door het "klassieke" gezin (ouders en jonge kinderen). De stedenbouwwetgeving speelde daar op in door in bepaalde gebieden die samenlevingsvorm zelfs op te leggen. Een paar voorbeelden:
- vele verkavelingen bestemmen de loten enkel voor eengezinswoningen
- bij zonevreemde woningen (woningen in bijvoorbeeld agrarisch gebied) mag het aantal woongelegenheden niet verhogen.
Er stelde zich geen probleem als grootouders gewoon kwamen inwonen en sliepen in een slaapkamer van de woning. Want dat werd en wordt nog steeds als eengezinswoning aanzien (ook al woonden er drie generaties in). Een gehandicapte broer opvangen in een slaapkamer van jouw woning was ook geen stedenbouwkundig probleem. Dat wordt ook nog steeds als één gezin beschouwd.
Maar vele mensen willen wel de grootouders of de zieke broer of zus in huis opnemen, maar zijn gesteld op hun eigen privacy. En dan kwam de behoefte aan min of meer onafhankelijk functionerende woningonderdelen. Een deel van het gelijkvloers wordt klaar gemaakt voor de ouders, die een aparte woonkamer, keuken en toegangsdeur krijgen. En op den duur kan je je afvragen of er niet gewoon een appartement bij gemaakt wordt. En dat was een probleem (want niet vergunbaar) in die verkavelingen en zonevreemde woningen.
Regeling
Om deze problemen op te lossen werd het zorgwonen in regelgeving vastgelegd. Men spreekt van zorgwonen als voldaan is aan al volgende voorwaarden:
In een bestaande woning wordt 1 ondergeschikte wooneenheid gecreëerd
De ondergeschikte wooneenheid vormt 1 fysiek geheel met de hoofdwooneenheid
De ondergeschikte wooneenheid, de ruimten die gedeeld worden met de hoofdwooneenheid niet meegerekend, maakt ten hoogste een derde uit van het bouwvolume van de volledige woning
De eigendom of ten minste de blote eigendom van hoofd- en ondergeschikte berust bij dezelfde titularis of titularissen
De creatie van de ondergeschikte wooneenheid gebeurt met het oog op het huisvesten van
1. Hetzij ten hoogste 2 personen waarvan minstens één persoon van 65 jaar of ouder
2. Hetzij ten hoogste 2 personen waarvan 1 hulpbehoevende persoon. Dit kan zijn: een persoon met een handicap, een persoon die in aanmerking komt voor een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden, een persoon met een zorgbudget voor ouderen met een zorgnood of ondersteuningsbudget of een persoon met nood aan ondersteuning thuis.
3. Hetzij de zorgverlener
Vergunning nodig?
A. Het maken van een zorgwoning is altijd meldingsplichtig, op voorwaarde dat dit gebeurt binnen het bestaande bouwvolume.
B. Wordt de woning uitgebreid, dan geldt de vrijstelling niet. Een vergunning voor stedenbouwkundige handelingen is dan nodig.
C. Wordt een mobiele zorgwoning, wooncontainer of vrijstaand gebouw in de tuin opgericht of omgevormd tot een aparte wooneenheid voor een ouder(e) of hulpbehoevende? Dan heb je een omgevingsvergunning nodig.
Na het beëindigen van de zorgsituatie
Als een bestaande zorgwoning, na het beëindigen van de zorgsituatie, terug aangewend wordt voor de huisvesting van 1 gezin, dan is dit meldingsplichtig. Deze meldingsplicht geldt zowel in geval A als B. U gebruikt hetzelfde meldingsformulier als hierboven.
Als een bestaande zorgwoning, na het beëindigen van de zorgsituatie, aangewend zal worden voor de huisvesting van meerdere gezinnen of alleenstaanden, dan is hiervoor een vergunning voor stedenbouwkundige handelingen nodig. Het opsplitsen van een woning in meerdere wooneenheden die niet dienen voor zorgwonen is immers altijd vergunningsplichtig.
Opname in het Rijksregister
Alle inwoners moeten in het Rijksregister worden opgenomen. In het geval van zorgwonen is daarvoor een speciale code voorzien. Dit kan in sommige gevallen financieel voordelig zijn. De federale overheidsdienst Binnenlandse Zaken is bevoegd voor het Rijksregister.
Bron:
https://www.omgevingsloketvlaanderen.be/opsplitsen
U kunt best met de gemeente contact opnemen wat er mogelijk is voor u een woning aankoopt. Stuit u daar op verzet/problemen kunt u altijd eens contact opnemen voor een specifiek advies (of met een van de concullega's omgevingsrechtadvocaten).