Omgangsrecht grootouder

[Gitteke]

Beste,

Ik heb nooit een heel goede relatie gehad met mijn moeder. Toen ik enkele jaren geleden de 1ste keer zwanger was, reageerde ze daar niet positief op, heeft ook geen enkele betrokkenheid getoond. Maar toen mijn zoontje er was, moest ik haar wel de ruimte geven om met hem een band op te bouwen. Dat heb ik ook gedaan.
Momenteel moet ik bijna bevallen van mijn 2de kind. Haar reactie en gedrag zijn hetzelfde als bij mijn eerste zwangerschap. Ze toont geen enkele betrokkenheid naar mij of de nieuwe baby, enkel naar mijn zoontje.
Gisteren is de situatie echter geëscaleerd. Ineens vond ze dat ik haar niet betrok bij de opvang van mijn zoontje en ze was het beu dat ik haar kwetste (geen idee hoe) dus zij wilt met mij breken. Tegelijk zei ze dat ze wel haar omgangsrecht als grootouder wil behouden en eist mijn zoontje 1 dag in de week bij te houden (dat was een regeling die nu ongeveer een jaar gaande was en ik heb op geen enkel moment aangegeven dat ik dat zou veranderen). Ze zou alleen de tijd dat ik in het moederhuis lag, mijn zoontje even niet zien. Ze dreigde ook onmiddellijk met gerechtelijke stappen als ik haar dat zou afnemen.
Momenteel ben ik van plan om mijn zoontje nog mee te geven als ze erom vraagt en het komt mij ook uit. Maar mijn vraag is kan zij dat omgangsrecht opeisen via de rechtbank als zij zelf aangeeft dat zij met mij niets meer te maken wil hebben? Ik wil vooral weten waar ik als ouder sta in dit geval. Ik heb ergens gelezen dat grootouders altijd omgangsrecht zouden krijgen.

[B.Debuck]

Een grootouder heeft inderdaad een omgangsrecht. Echter wat zij vraagt is niet courant. Deel haar mee dat ze haar best eens informeert bij een neutrale juridische raadgever.

Indien ze toch zou van zinnes zijn om naar de rechtbank te trekken kunt u zich nu al indekken. U schrijft dan een aangetekend sturen aan haar gericht met de melding dat ze maandelijks twee uur de kinderen mag bezoeken, dit kan bij u thuis of op een neutrale plaats, het hoeft zeker niet bij haar te zijn. Stel een aantal momenten voor die u past.

[Alexanderzondernaam]

Een grootouder heeft omgangsrecht op voorwaarde dat er reeds een affectieve band is tussen het kind en de grootouder VOOR de breuk.
Om de bestaande band te kunnen behouden, heeft een grootouder omgangsrecht.

Als de grootouder nooit contact heeft gehad met het betreffende kind, is er ook geen sprake van een reeds bestaande affectieve band en heeft de grootouder dus geen omgangsrecht.

[B.Debuck]

Beste,

Grootouders moeten niets kunnen aantonen om omgangsrecht te kunnen eisen (cfr. art 375bis B.W.)

Enkel andere verwanten of vreemden moeten een bijzonder affectieve band bewijzen voor hier aanspraak te kunnen op maken.

[Alexanderzondernaam]

art. 375bis B.W: “De grootouders hebben het recht persoonlijk contact met het kind te onderhouden. Datzelfde recht kan aan ieder ander persoon worden toegekend, indien hij aantoont dat hij met het kind een bijzondere affectieve band heeft. Bij gebreke van een overeenkomst tussen de partijen, wordt over de uitoefening van dat recht in het belang van het kind op verzoek van de partijen of van de procureur des Konings beslist door de familierechtbank.”

Artikel 375bis van het Burgerlijk Wetboek, ingevoegd bij de wet van 13 april 1995 en gewijzigd bij de wet van 30 juli 2013, wordt aangevuld met een derde lid, luidende: "“Wanneer er een bijzondere affectieve band vermoed wordt tussen de grootouder en het kind, verwijst de familierechtbank de partijen eerst naar de kamer voor minnelijke schikking als bedoeld in artikel 731 van het Gerechtelijk Wetboek of naar een erkend familiebemiddelaar. De familierechtbank kan gedurende die bemiddelingsperiode een voorlopige regeling uitspreken.”

[B.Debuck]

Beste,

Bovenstaande impliceert m.i. nog steeds niet dat er een bijzondere affectieve band moet zijn tussen grootouder en kind om aanspraak te maken op een omgangsregeling.

In het eerste deel van uw post verwijst deze bijzonder affectieve band naar ieder ander persoon.
Uw tweede deel is enkel indien er een bijzondere affectieve band vermoed wordt.

Volgt u mijn interpretatie hierin?

[Alexanderzondernaam]

Beste,

De volgende e-mails zijn verstuurd tussen mijzelf en politica Goedele Uyttersprot (NVA), schrijfster van het betreffende wetsvoorstel:
---
Goedele: "De mogelijkheid als grootouder om naar de rechtbank te stappen met het oog op het verkrijgen van een omgangsrecht met de kleinkinderen, bestaat nu al. Het wetsvoorstel zet in op sneller en efficiënter procederen: laat de familierechtbank op de inleidingszitting al de temperatuur meten tussen ouders en grootouders. De problematiek gaat vooral over grootouders-kleinkinderen die lange tijd een intense band onderhouden hebben (bvb. als oppas na school of in vakantie). Door omstandigheden kan het zijn dat kinderen de speelbal worden tussen ouders en grootouders (bvb. bij het overlijden van een ouder, de scheiding van ouders of grootouders, een ruzie) en de omgang abrupt wordt afgebroken. Kinderen mogen daarvan het slachtoffer niet zijn.

Familierecht blijft maatwerk. In het scenario dat u aanhaalt, (*geen contact tussen ouders en kind voor geboorte kleinkind) lijkt inderdaad niemand gebaat met een verder doorgedreven omgangsrecht grootouder-kleinkind.

Het belang van het kind blijft, in overeenstemming met Europese en Internationale verdragen, steeds de eerste bezorgdheid."

Mijzelf: "Kan u me zeggen welke voorwaarden er letterlijk worden opgenomen in het wetsvoorstel ? Wordt er bv letterlijk in opgenomen dat er reeds frequent contact moet zijn geweest met de ouder en/of het kind VOOR het verbreken van het contact ?
Dit zou vrije interpretatie van de rechtbank kunnen uitsluiten."

Goedele: "U vindt het wetsvoorstel in bijlage.
De affectieve band als voorwaarde wordt letterlijk opgenomen, zoals u zal lezen."
---

Los van uw interpretatie, is de affectieve band dus wel een voorwaarde. Ook voor grootouders.
Het zou anders maar erg zijn...

[B.Debuck]

Beste,

Bedankt voor uw toelichting, I stand corrected en ben blij weer iets te hebben bijgeleerd.

Alvast bedankt!

[Gitteke]

Beste,

Ik wil jullie beide hartelijk bedanken voor de reacties. Ik weet nu veel beter waar ik aan toe ben.

Ik heb mijn moeder in het verleden steeds contact laten hebben met mijn zoontje voor zijn welzijn. Ook na dit telefoontje hou ik dat zo, zodat hij mij later niets kan verwijten.
Ondertussen ben ik ook bevallen van een dochter en natuurlijk wil mijn moeder daar ook zo een band mee. Ik laat dit toe, tot op bepaalde hoogte.

Voorlopig lijkt zij ook geen werk te maken van haar dreigementen. Het enige wat ze nu doet is mij zwart en de slechte maken naar de mensen in haar omgeving toe. Voor de rest doet ze alsof er niets gebeurd is.
Ik ben nu vooral blij om te weten wat ik kan doen als ze opnieuw zoiets zou uithalen.