#6 , 26 nov 2008 20:14
In België is het bij wet verboden om je kinderen zomaar te onterven.
Maar er bestaan perfect legale achterpoortjes.
Stel dat je zoon of dochter je al jarenlang niet meer komt bezoeken in het rusthuis. Of erger. Dan wringt het misschien dat hij of zij jouw zuurverdiende centen, en de rest van jouw vermogen, automatisch zal erven. Jouw kinderen hebben namelijk sowieso recht op een wettelijk beschermd erfdeel: de reserve . Hen onterven is in België dus gemakkelijker gezegd dan gedaan.
Concreet: als je één kind hebt, zegt de wet dat het kind recht heeft op minimaal de helft van jouw nalatenschap. Als je twee kinderen hebt, krijgen ze elk één derde. Als je drie of meer kinderen hebt, dan kan je vrij beschikken over slechts één vierde van je nalatenschap.
Dat is frustrerend als je dat vermogen eigenlijk op een andere manier had willen verdelen.
Een kind al dan niet gedeeltelijk onterven: het klinkt op het eerste gezicht nogal kil, maar toch zijn er veel ouders die polsen naar de mogelijkheden, in het geval van nieuw samengestelde gezinnen, bijvoorbeeld, als iemand geen contact meer heeft met zijn kinderen uit een eerste relatie. En als die persoon bovendien een voorkeur heeft voor de kinderen uit zijn nieuwe leven.'
De Belgische wetgeving ter zake is niet meer van deze tijd. Ze stamt uit de tijd van Napoleon. Maar ondertussen is de maatschappelijke context erg veranderd. Nieuw samengestelde gezinnen, bijvoorbeeld, zijn een recent fenomeen waar de vraag over onterving vaak aan de orde is.
Als men een testament maakt kan men ervoor zorgen dat het vrij beschikbare deel van zijn/haar nalatenschap terechtkomt bij het kind dat dat het meest verdient, of dat het het meest nodig heeft. Maar het blijft onmogelijk om fundamenteel te tornen aan het wettelijke systeem. Toch bestaat er een aantal spitsvondigheden die er - zeker als ze gecombineerd worden - voor kunnen zorgen dat één of meer van de kinderen veel minder erven dan de Belgische wet voorziet.
Je kan bijvoorbeeld een levensverzekering of een beleggingsverzekering afsluiten op je eigen hoofd, en contractueel laten vastleggen dat alles naar een welbepaalde erfgenaam gaat als je sterft. Als je niet overdrijft, kan dat perfect. Ofwel zorg je ervoor dat je jouw vermogen minimaliseert, door het grootste stuk ervan op naam van je tweede echtgenote te laten zetten.