VERSPREIDING VAN FOTO’S VAN MINDERJARIGE KINDEREN
________________________________________________
Vraag : Wie is een kind ?
Antwoord : Een kind is een persoon onder de 18 jaar, tenzij volgens het op het kind van
toepassing zijnde recht de meerderjarigheid eerder wordt bereikt (art. 1 van het Verdrag inzake
rechten van het kind).
Vraag : Welke zijn de fundamentele rechten van het kind aangaande het privé-leven ?
Antwoord : Enkele belangrijke fundamentele rechten :
- Elk kind heeft recht op eerbiediging van zijn morele, lichamelijke, geestelijke en seksuele
integriteit (art 22bis van de Belgiscche Grondwet)
- Elk kind heeft recht op de eerbiediging op het recht van zijn of haar identiteit, met
inbegrip van nationaliteit, naam en familiebetrekkingen, zonder onrechtmatige inmenging
(art 8 Verdrag inzake de Rechten van het Kind).
- Geen enkel kind mag worden onderworpen aan willekeurige of onrechtmatige inmenging
in zijn of haar privé-leven, gezinsleven, woning of correspondentie, noch aan enige
onrechtmatige aantasting van zijn of haar eer en goede naam (art 16-1 Verdrag inzake
Rechten van het Kind)
Vraag : Welke zijn de rechten van het kind ten opzichte van de behandeling van zijn of
haar gegevens met persoonlijk karakter (bescherming van het privé-leven) ?
Bijvoorbeeld, de verspreiding van zijn of haar foto ?
Antwoord :
Iedereen bezit op zijn afbeelding en op het gebruik ervan een recht waar niemand over mag
beschikken zonder zijn toestemming. De persoon kan zich verzetten op de verspreiding van zijn
foto.
- Iedere natuurlijke persoon (dus ook het kind) heeft in verband met de verwerking van
persoonsgegevens die op hem betrekking hebben, recht op bescherming van zijn
fundamentele rechten en vrijheden, inzonderheid op bescherming van zijn persoonlijke
levenssfeer (art 2 - Wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer – 08/12/1992 –
B.S. 18/03/1993).
- Persoonsgegevens mogen slechts verwerkt worden wanneer de betrokkene (het
minderjarig kind dat de leeftijd van onderscheidingsvermogen bereikt heeft en zijn of
haar wettelijke vertegenwoordiger : de ouder(s) of de voogd van het kind) daarvoor zijn
ondubbelzinnige toestemming heeft verleend op een specifieke en uitdrukkelijke wijze
(art 5 - Wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer).
- De auteur of de eigenaar van een prortret dan wel enige andere persoon die een portret
bezit of voorhanden heeft, heeft niet het recht het te produceren of aan het publiek mede
te delen zonder toestemming van de geportretteerde of, gedurende 20 jaar na diens
overlijden, zonder toestemming van zijn rechtverkrijgenden (art 10 – Wet betreffende het
auteursrecht en de naburige rechten – 30/06/1994 – B.S. 27/07/1994).
Zulks geldt dus voor foto’s op papier, stof, plastic, op CD Rom of Internet welke
beschermde afbeeldingen zijn door het feit zelf van hun originaliteit.
De instemming gegeven door een persoon voor het nemen van een foto houdt geen enkele
toestemming in voor de reproductie ervan of het mede delen van zijn afbeelding aan het publiek;
hiervoor is een uitdrukkelijke toestemming vereist. Opdat een persoon zijn recht op afbeelding
kan inroepen moet hij op de foto herkenbaar zijn.
Een algemene toelating gegeven in het begin van een schooljaar, welke ook andere
schoolactiviteiten zou moeten dekken, is ongeldig. De toestemming moet op een duidelijke wijze
verwijzen naar het(de) type(s) van foto’s welke zullen verspreid worden op het internet, naar het
doel van deze verspreiding, en elke toelating vragen voor elk type van publicatie dat in
overweging wordt genomen. Een ouder zou zich kunnen verzetten tegen het online afbeelden
van een portret van zijn kind, terwijl hij wel de verspreiding van een klasfoto zou aanvaarden.
De bewijslast berust op de persoon die de toestemming inroept, t.t.z. meestal de auteur van de
publicatie. Ten einde elke betwisting te voorkomen moet het nemen van foto’s van minderjarigen
voorafgegaan worden door een aanvraag tot toelating aan de ouders / voogd, welke het kader
omschrijft waarin de foto van het kind zal worden gebruikt (plaats, duurtijd, modaliteit van
voorstelling, verspreiding, ondersteuning). Vooraleer een foto van het internet te gebruiken moet
men steeds contact opnemen met de Webmaster van de site en hem verduidelijken welk
gebruik er van de foto zal gemaakt worden.
De excepties op het recht op afbeelding :
- wanneer de foto een actualiteitsonderwerp illustreert (een foto welke noodzakelijk is voor
de noden van de informatie). In onderwijsinstellingen kan dit uitgebreid worden bij de
organisatie van evenementen tot het nemen van foto’s in verband met het evenement en
welke close-ups en vernederende beelden van de betrokkene vermijden.
– wanneer de foto een algemene debat verduidelijkt : het beginsel van de persvrijheid
omvat de vrije keuze van illustraties van een algemene discussie over een maatschappelijk
fenomeen, onder voorbehoud van de eerbiediging van de waardigheid van de menselijke
persoon.
– wanneer de foto een historisch onderwerp illustreert.
- wanneer de weergave van het beeld van de persoon bijkomstig is ten opzichte van de
fotografie
- wanneer de persoon niet identificeerbaar is op het beeld ( rugfoto, in een
menigte,geretoucheerd en zodanig herwerkt dat de persoon niet meer herkenbaar is)
Voorbeeld van toelating, te laten tekenen door de beide ouder(s) / voogd van een minderjarig kind :
Datum en plaats
Ik (wij) ondergetekende(n) .............................................................................. (naam + voornaam)
wettelijke vertegenwoordiger(s) (ouder(s) of voogd) van ............(naam + voornaam van het kind)
aanvaard(en) bij deze dat de foto’s genomen van ..................... (naam + voornaam van het kind)
tijdens volgend evenement ............................................................................................................
gratis mogen gebruikt worden en uitsluitend voor ...................... (bv. illustratie/het opvrolijken/....)
door .............................................................. (naam van de fotograaf of naam van de vereniging)
De foto’s mogen gepubliceerd worden in het blad ........................................
en/of op de website
http://www....................................." onclick="window.open(this.href);return false;.
In geen enkel geval zal ......................... (fotograaf / vereniging) de gemaakte foto’s aan derden
afstaan.
Handtekening + vermeldeing “gelezen en goedgekeurd”