Nog minder dan een week en we weten of Schotland doorgaat als een aparte staat, of een lid blijft van het Verenigd Koninkrijk.
Gezien langs beide kanten nogal propaganda wordt gevoerd, is het niet altijd even duidelijk of een soeverein Schotland een goed idee is of niet. Emotionele gronden even negerend:
- Schotland heeft behoorlijk wat grondstoffen en kan dus teren op een behoorlijk sterke economie allicht (dit wordt heden ten dage nog vanuit Londen bestuurd)
- de effectieve officialisering van het onafhankelijk-zijn zou pas in voege treden volgend jaar of in 2016, dus er is tijd genoeg om op voorhand een structuur op poten te zetten die kan standhouden op economisch vlak
- daar tegenover staat dat Schotland NIET zomaar EU lid kan worden op grond van een deel te zijn geweest van de lidstaat Verenigd Koninkrijk. Als Schotland zich vrijwillig afscheurt van het VK, blijft het overgebleven deel van het VK die plaats binnen de EU houden. Schotland zou als nieuwe staat een nieuwe lidmaatschapsaanvraag moeten indienen, hetgeen unanieme goedkeuring van bestaande lidstaten vergt. Gezien Spanje (die willen de Catalanen niet op ideeën brengen) al zeker tegen stemt, en allicht het overgebleven deel van het VK eveneens, is de kans op Schots EU lidmaatschap quasi onbestaande. Diplomatiek zou Schotland dus een zekere isolatie ervaren.
- Grote investeerders gaan niet graag naar politiek instabiele regio's. Zou zou bij een onafhankelijk Catalonië een groot aantal bedrijven verhuizen weg uit het nieuwe land. In geval van Schotland komt de dreiging van binnenuit, met Royal Bank of Scotland en Loyds die zouden verhuizen naar het Engelse deel van het VK. Geen vrij handelsverkeer meer gezien je je EU lidmaatschap verliest is ook een serieuze klap voor de economie.
Anderzijds ontkennen RBS en Loyds dat veel banen verloren zouden gaan omdat men zelfs bij een verhuis naar Engeland een zetel in Schotland wil openhouden.
- tussen IJsland en het VK was er lange tijd onenigheid over visserij in de territoriale wateren en in de zee tussen beide staten in. Dit werd beëindigd met een verdrag tussen beide landen, dit verdrag vervalt bij Schotse onafhankelijkheid gezien in dat geval IJsland een nieuw verdrag moet gaan sluiten met de nieuwe staat Schotland.
- het behoud van de Britse Pond, zoals gewenst bij een onafhankelijkheid, is lang niet zeker gegarandeerd. Mogelijks weigert het VK hieraan mee te werken.
- het behoud van Queen Elisabeth II als staatshoofd, ookal is het louter protocolair, daar ontgaat het nut me een beetje van. Willen de separatisten niet vooral de banden met het UK breken?
Wat kunnen we donderdag verwachten, en welke zijn de rationele argumenten? Er zijn zowel pro's als contra's, en dan heb ik het over diplomatiek en economie en dus niet om emotionele redenen. Een soeverein Schotland heeft genoeg grondstoffen om daar een winstgevende economie uit te halen maar zou diplomatiek en qua handen van 0 moeten herbeginnen, met het feit dat ze geen vrij verkeer binnen de EU meer genieten. EU lidmaatschap lijkt bij voorbaat uitgesloten. Het behoud van de Britse Pond als munt is een vreemde zet. Maar vooral diplomatiek vrees ik dat Schotland wel eens behoorlijk eenzaam komt te staan als ze het UK loslaten. Het voordeel is dat Londen geen invloed meer heeft over Schotland, maar is in zulk geval een ruimer soevereiniteit binnen het Verenigd Koninkrijk (maar dus wel gebruik blijven maken van de EU status en diplomatieke macht van het VK) niet een betere optie? Je kan enkel "ja" of "nee" stemmen, de stem "nee, maar meer autonomie binnen het VK" is onmogelijk.
In hoeverre is een onafhankelijk Schotland levensvatbaar?
En welke kan de eventuele invloed zijn op andere separatistische bewegingen zoals die in Catalonië?