erfstelling over de hand 1ste graad

[WVR]

Beste,

Graag had ik wat meer info ivm een erfstelling over de hand.

Er is er een erfstelling over de hand tussen ouders en kleinkinderen, waarbij de ouders hun goederen via schenking of testament aan een of meer van hun kinderen (de bezwaarde) geven, met de last om deze goederen uit te keren aan de kleinkinderen (de verwachters), doch niet verder dan de 1e graad (art. 1048 BW).

Dat is een methode die meestal aangeraden is bij situaties waar de grootouders de kinderen niet meer vertrouwen en de kleinkinderen safe willen stellen.

Ik heb echter nog nergens gelezen over welk deel dit gaat. Kan me dit toepassen op het resevataire gedeelte van de erfenis (wat dus normaal voorbehouden is voor de kinderen) of enkel op het vrij beschikbare gedeelte?

Indien dit op het reservataire gedeelte toepasbaar is dan zou je dat kunnen gebruiken als een optie om je kind te gaan onterven:
- Reservatair gedeelte kind via erfstelling over de hand aan de kleinkinderen geven (na de dood van het kind komt het deel dan vrij).
- Vrij beschikbaar gedeelte via klassiek testament

Kan men eventueel het kind laten kiezen om op voorhand zijn deel af te staan en dat het onmiddelijk naar de kleinkinderen gaat bij het overlijden van de grootmoeder?

[wanton]

Beste WVR,

de teksten van de wetboeken zijn meestal in ambtelijke en zwaar-juridische bewoordingen opgesteld , dat ze moeilijk te verstaan zijn. Ik zal ze dan hoogstens aanduiden , maar niet vermelden. Alleszins , art BW 1048 heeft het over ' de goederen waarvan zij het recht van beschikking hebben.' In mensentaal : Bewaringsplicht ten voordele van de kleinkinderen die al geboren zijn en nog geboren worden , kan alleen voor het beschikbaar deel van de nalatenschap. Dit kan dus eigenlijk niet anders, zelfs als er een testament is gemaakt ten gunste van de kleinkinderen voor dat beschikbaar deel. Eigenlijk is het niet meer dan normaal dat enkel het beschikbaar vrije deel kan bezwaard worden met fide?commis. Was dit wel het geval , zou men , zoals uzelf aanhaalt , zijn kinderen in feite kunnen onterven.
Ik meld nog een te overwegen optie : testament met vruchtgebruik voor het kind , en de blote eigendom voor de kleinkinderen. Afhankelijk van de leeftijd van het kind , bekomt die zijn reservatair deel. Bij diens overlijden bekomen de kleinkinderen de volle eigendom , zonder verdere kosten.
En ja , mits akkoord van het kind kan via testament alles volledig ten gunste van de kleinkinderen overgemaakt worden. Zulk testament , zonder akkoord van het kind , kan ook opgemaakt worden. Die kan dan wel , bij het openvallen van de nalatenschap di. bij het overlijden van de erflater , al dan niet inkorting vragen. Die moet wel zelf het initiatief nemen om zijn 'reserve' te krijgen. Indien hij dit vergeet of nalaat te doen (termijn is wel 30 jaar), wordt het testament uitgevoerd zoals opgesteld.
Nogmaals , laat U goed adviseren door een notaris.
Groeten.

[WVR]

Hello,

Ze is denk ik 54 jaar. Dus nog wel wat jaren te gaan maar in slechte gezondheid...

Ze is hertrouwd een paar jaar geleden. Maakt dat het complexer of niet?

[wanton]

Beste,

de waarde van het vruchtgebruik voor iemand van 54 jaar = 52 %.Voor iemand van 56 tot 60 jaar = 44%.

Het feit dat zij hertrouwd is , wijzigt wel iets. De echtgenoot erft dan weer het vruchtgebruik van haar nalatenschap , zelfs van ge?rfde goederen. Waarschijnlijk is er een huwelijkscontract. Maar de kinderen uit een vorig huwelijk erven mee , in dit geval de blote eigendom. Vruchtgebruik van vruchtgeberuik komt dan weer niet voor.

Groeten.

[WVR]

Dus indien ze enkel het vruchtgebruik erft (zijde 52%) van de hele nalatenschap, dan heeft ze haar reservatair deel en bij haar overlijden komt de volledige nalatenschap aan de kleinkinderen zonder dat ze hiervoor nog eens langs de kassa van de fiscus moeten passeren.

Ik neem aan dat de kleinkinderen dan wel betalen voor de hele nalantenschap bij het overlijden van de grootmoeder.

[WVR]

Hello Wanthon,

De grootmoeder is een beetje in de stress en wil nu alles verkopen om het nu te kunnen schenken zodat ze niets hoeft achter te laten aan de dochter. Ik ben daar echter niet zo voor te vinden omdat ik wens dat ze genoeg veiligheden inbouwd om niets te kort te hebben en ze nog gelukkig kan verder leven en eindelijk genieten van het leven.

Is er een mogenlijkheid waarbij de grootmoeder alles nu weg schenkt dat bij overlijden dus er niets meer is MAAR:

- Met een clausule dat ze vruchtgebruik heeft op haar hele huidige nalatenschap tot ze sterft.
- EN dat indien ze erngstig ziek zou worden of zo ze haar schenking kan terug "eisen" zodat er met de verkoop dan haar medische kosten betaald kunnen worden?

Dus een soort schenking met vruchtgebruik en onder voorwaarde. Is dat mogeijk?

Mvg,

Wim

[wanton]

Beste WVR,

eerst iets over de opmerking van 4 mei. Indien de nalatenschap op vermelde manier zou verdeeld worden , betaalt de dochter successierechten op die 52 % en de kleinkinderen op 48 %. Als dan later de dochter overlijdt , komt het vruchtgeberuik gratis bij de Blote eigendom van de kleinkinderen, zodat die dan , ?n pas dan, volle eigenaar worden.
Schenkingen wijzigen niets aan het principe van 'reservatair 'gedeelte van de nalatenschap. Bij het overlijden van de erflater worden alle schenkingen meegeteld om die reserve te bepalen , zodat de dochter als reservataire erfgenaam toch haar deel kan bekomen.
Tevens moet men er rekening mee houden dat elke som waarvan de Registratie weet heeft minder dan drie jaar voor het overlijden , vb. door verkoop O.G. , een uitbetaling van verzekering, een andere erfenis,... beschouwd wordt aanwezig te zijn in de nalatenschap. Men mag die som natuurlijk (her)beleggen en gebruiken , mits de nodige bewijzen. Zo kan men de rusthuiskosten betalen. Terloops , een OCMW zal de rusthuiskosten niet voorschieten van iemand, die zich vrijwillig verarmt , maar de begunstigden van de schenking aanspreken.
Een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik of voorwaarde (vb. betalen rusthuis) komt geregeld voor. Maar zoals in andere situaties komt hier ook weer het voorbehouden deel voor het kind aan de orde. Een schenking terugeisen is niet zo vanzelfsprekend, want gegeven is gegeven. De schenking kan teruggaan door uitspraak op de rechtbank wegens 'onwaardigheid' of niet-voldoen van de voorwaarde.
Kort samengevat = zonder akkoord van de reservataire erfgenaam ( de dochter) zal het moeilijk zijn om alles van grootmoeder rechtstreeks aan de kleinkinderen te laten vererven.

Groeten.