Kanton Leuven weet ik meerdere uitspraken in deze aard dit jaar alleen. De rechter wordt ook weinig keus gelaten als de huurder kan aantonen dat de niet verholpen problemen na de definitieve onbewoonbaarverklaring reeds bestonden voor de aanvang van zijn huurcontract.
De rechtbank van eerste aanleg van Leuven, die in beroep uitspraak doet over de vonnissen van de vrederechter, hervormt systematisch deze vonnissen als beroep wordt ingesteld.
Het standpunt van deze rechtbank, kort samengevat:
- de onbewoonbaarverklaring leidt tot het juridische tenietgaan van het voorwerp van het huurcontract, wat meebrengt dat die overeenkomst met toepassing van artikel 1722 van het Burgerlijk Wetboek wordt ontbonden; vanaf de beslissing van onbewoonbaarheid is geen huur meer verschuldigd;
- voor de periode voorafgaand aan de onbewoonbaarverklaring heeft de verhuurder geen rechtmatig belang om achterstallige huur of bezettingsvergoeding te vorderen als de woning niet voldoet aan de kwaliteitsvereisten van de Vlaamse Wooncode; een dergelijke woning mag niet verhuurd worden, de verhuring ervan is strafbaar (hiervoor is niet vereist dat de woning onbewoonbaar verklaard werd);
- de huurovereenkomst is echter niet nietig. Artikel 2, § 1, van de Woninghuurwet bepaalt dat indien het gehuurde goed niet beantwoordt aan de elementaire vereisten van veiligheid, gezondheid en bewoonbaarheid de huurder de keuze heeft ofwel de uitvoering te eisen van de werken die noodzakelijk zijn om het gehuurde goed in overeenstemming te brengen met deze vereisten, ofwel de ontbinding van de huurovereenkomst te vragen met schadevergoeding. In afwachting van de uitvoering van de werken, kan de rechter een vermindering van de huurprijs toestaan.
De stelling dat de huurovereenkomst nietig is - het gaat dan om een nietigheid van openbare orde die de rechter ambtshalve moet aanvoeren - is in strijd met de mogelijkheid van de huurder om de uitvoering van werken te eisen. Het Grondwettelijk Hof (arrest nr. 47/2009 van 11 maart 2009) heeft geoordeeld dat de Vlaamse Wooncode niet de burgerrechtelijke gevolgen regelt van het feit dat de woning niet voldoet aan de vereisten van de Vlaamse Wooncode.
Praktische gevolgen als de woning van in het begin niet voldoet aan de vereisten van de Vlaamse Wooncode:
- de verhuurder kan geen achterstallige huur vorderen; ook geen bezettingsvergoeding;
- als de huurder betaalde huurgelden wil terugvorderen dient hij het gemene huurrecht toe te passen.