- Eind vorig jaar koop ik een huis waarop een schotelantenne bevestigd is (vermoedelijk al zo'n jaar of 20). De antenne staat op een paaltje dat uit het achterschild van het dak steekt, net voorbij de dorpel.
- Ernaast (centraal op de dorpel) staat ook een grote radio-antenne, vermoedelijk van een zendamateur die er ooit gewoond heeft (minstens 7 meter hoog).
- Bij het uitvoeren van werkzaamheden aan het dak laat ik de grote radio-antenne verwijderen. De schotelantenne laat ik echter staan - ik wil er nog gebruik van maken, er is een vergunning voor en volgens mij is ze gewoon reglementair geplaatst.
Tot ik enkele maanden later, dus terwijl ik er nog maar pas woon, plots iets in de bus vind: een ogenschijnlijk al tientallen keren gekopieerd briefje "van de gemeente" met de melding dat er een schotelantenne opgemerkt is en dat er een "administratieve pro-justitia" e.d. zal volgen - briefje echter enkel in het Frans (het gaat om een gemeente van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) en verder zonder enige referentie of naam. Ik vermoed dan ook dat het om een misplaatste grap gaat en/of een actie van een buurtbewoner.
Nog enkele maanden later blijkt echter dat het geen grap was: er komt een aangetekende zending en men wil mij inderdaad een administratieve boete opleggen omdat de schotelantenne zichtbaar zou zijn "vanuit een ruimte dat (sic!) voor het publiek toegankelijk is", daarbij verwijzend naar een artikel van het algemeen politiereglement.
Uiteraard stuur ik meteen een brief terug naar de "Sanctionerende ambtenaar", waarin ik drie à vier argumenten uitwerk waarom de boete (en belangrijker nog de gevraagde verwijdering van de schotelantenne) volgens mij totaal onterecht is. Ik zet ze hieronder uiteen.
Opnieuw enkele maanden later krijg ik nu echter opnieuw een aangetekende brief, waarin me vrolijk gemeld wordt dat de boete gehandhaafd wordt en dat ik 25 euro moet betalen. Er wordt totaal niet ingegaan op mijn argumenten, men houdt het op "Gelet op de rechtsmiddelen dat (sic!) de heer X schriftelijk uitgelegd heeft" maar gaat daar verder to-taal niet op in (wat wil je ook, als je rechter en partij tegelijkertijd bent!). De enige mogelijkheid lijkt nog om in beroep te gaan bij de politierechtbank.
Graag had ik jullie advies ingewonnen hoe hier nu verder mee om te gaan. De 25 euro is natuurlijk niet het probleem - het gaat 'm erom dat ik de schotelantenne ook zou moeten verwijderen, en nog het meest om het principe. Ik ben allergisch voor dit soort machtsmisbruik van een lokaal ambtenaartje, dat volgens de tamtam ook nog eens gehandeld heeft op aangeven van een grumpy old man (niet eens uit de buurt) die blijkbaar niets anders te doen heeft dan hele dagen de straten afschuimen op zoek naar, volgens hem, onterecht geplaatste schotelantennes, en dan die lijst doorstuurt naar de gemeente.
Wat zegt het "algemeen politiereglement"
De plaatsing van schotelantennes mag door het College toegestaan worden op voorwaarde dat:
1. "de antenne mag niet zichtbaar zijn vanuit elke ruimte die voor het publiek toegankelijk is (straat, voetpad, park, enz.);"
2. "de antenne moet worden geplaatst: - hetzij op de achterste dakschilden of op de achtergevels van de gebouwen (...)"
3. de antenne mag geen afbreuk doen aan de architecturale kwaliteiten van het gebouw enzovoort.
Verder is ook nog dit relevant in het artikel: bij niet-naleving van de voorwaarden kan het College de definitieve intrekking van de vergunning uitspreken + als de eigenaar of gebruiker geen vergunning heeft, wordt hij bestraft met een administratieve boete + is hij verplicht de antenne te verwijderen.
Wat zijn mijn argumenten (zoals ook uiteengezet in het bezwaarschrift
1. Vergunning
Er is een vergunning voor de antenne! Ik heb speciaal een afschrift ervan gevraagd bij Stedenbouw en bijgevoegd. De toenmalige (vorige) eigenaar van het huis heeft een vergunning verkregen in 1995, en sindsdien is er niets veranderd aan de situatie.
Bijgevolg kan men mij helemaal geen boete opleggen: het artikel zegt duidelijk dat de administratieve boete van toepassing is "als de eigenaar of gebruiker geen vergunning heeft".
Bovendien is er ook nooit sprake geweest van een intrekking van die vergunning, zoals vermeld in het artikel. Dit argument heb ik wel niet aangewend in het bezwaarschrift, om te vermijden dat ze het op die manier zouden spelen.
2. Inhoudelijk
Deze foto toont de hele situatie (het gaat om het huis met de zonnepanelen):

Van noord naar zuid is er: een park (niet zichtbaar op de foto), een bosstrookje met hoge bomen (dat het park volledig van het zicht afsluit), mijn tuin, het achterste dakschild, het voorste dakschild, de straat (met voetpaden aan weerszijden), een aarden berm (niet speciaal bedoeld om te belopen, scheiding tussen de straat en het parkeerterrein), een parkeerterrein (gemeentelijk maar horend bij het treinstation), het treinstation met perrons.
De schotelantenne is (net) bevestigd op het achterste dakschild, ongeveer daar waar je de zwarte vlek (schaduw) ziet op de foto, bij de zonnepanelen bovenaan links.
Noch vanaf het park achteraan, noch vanaf de straat en de voetpaden is de schotelantenne zichtbaar. In het geval van het park sluiten de bomen alles af, in het geval van de straat met voetpad komt de voorgevel te hoog uit waardoor men de schotelantenne niet ziet. Ik heb hier ook foto's van toegevoegd in het bezwaarschrift.
De schotelantenne wordt wel zichtbaar als men verder naar het zuiden gaat: als men op de aarden berm staat, op het parkeerterrein van het station of de perrons zelf, dan ziet men hem wel. Voor de foto die de ambtenaar bij z'n vaststelling heeft gevoegd, is hij duidelijk ook op die aarden berm gaan staan.
Mijn argumentatie is hier dat de antenne NIET zichtbaar is vanaf de openbare weg (straat en voetpaden) en ook niet vanaf andere voorbeelden van openbare ruimtes zoals die in het politiereglement genoemd worden ("straat, voetpad, park, enz").
Als men zich in de hoogte of de lengte gaat verplaatsen, wordt het begrip "zichtbaar vanaf een plaats toegankelijk voor het publiek" natuurlijk wel heel relatief. Hier gaat men er kennelijk van uit dat de schotel dus wel zichtbaar is vanaf de aarden berm / de parking / het station, maar met een dergelijke redenering zal haast elke schotel wel op een of andere manier zichtbaar worden. Vanaf het perron van het station zie ik alles bij elkaar een 15 à 20 schotels hangen, en vanuit de nabijgelegen kerktoren (ook een plaats toegankelijk voor het publiek...) zal men er wellicht een paar honderden kunnen tellen.
Is de gemeente dan trouwens ook niet verplicht om daar (of toch minstens de 15-20 die zichtbaar zijn vanaf het station) ook allemaal boetes voor uit te schrijven? Kan dit op grond van het gelijkheidsbeginsel afgedwongen worden? Niet dat ik op uit ben om al die stakkers een boete aan te smeren, maar wel dat de gemeente de absurditeit van de redenering erkent en de zaak dus laat vallen.
In dit deel van het bezwaarschrift heb ik er ook nog eens naar verwezen dat de schotel al bijna 20 jaar op deze plaats hangt, en dat de afwezigheid van elke reactie in deze periode volgens mij ook een duidelijke bevestiging is dat de antenne voldoet aan de gestelde voorwaarden.
3. Taalwetgeving.
Hierbij verwijs ik naar het briefje dat ik aanvankelijk dus in de bus gevonden heb (zie boven) - eentalig Frans en zonder enige referentie/naam/handtekening, enkel "La commune de X" met een kopie van de stempel van de gemeente.
Los van de vraag of dit document overeenkomt met de vormelijke voorschriften voor dergelijke communicatie vanwege een overheid, is het volgens mij een duidelijke inbreuk op de wetten op het gebruik van de talen in bestuurszaken.
De "administratieve pro-justicia" die ik uiteindelijk ontvangen heb, is trouwens inhoudelijk in het Nederlands, maar de contactgegevens onderaan de brief ("Votre correspondant" en dergelijke) zijn opnieuw in het Frans.
4. Vormelijke fout(en)
Over de laatste brief waarin men mij aankondigt dat de boete gehandhaafd wordt, kan ook het een en ander gezegd worden.
Ik vraag me bijvoorbeeld af in hoeverre het toegestaan is dat men op geen enkele manier ingaat op de 3 argumenten (zie boven) die ik uitgebreid toegelicht heb en met de nodige documenten en foto's gestaafd heb. Die procedure voor schriftelijk verweer is op die manier pure show.
Bovendien wordt in de "Gelet op" bij de beslissing van de ambtenaar (met verwijzingen naar de gemeentewet, het KB dat de aanduidingsprocedure e.d. bevestigt) verwezen naar het verkeerde artikel van de gemeentewet! Het artikel in kwestie gaat over het vrijhouden van de toegangen voor hulpdiensten en heeft niets met dat over de schotelantenne te maken. Anderzijds wordt er wel verwezen naar de oorspronkelijke administratieve pro justicia, en daar stond er wel een verwijzing naar het juiste artikel in.
Last but not least: de fameuze discussie van de verweermiddelen (schriftelijk en/of mondeling) is ook hier van toepassing. In de administratieve pro justicia wordt het vermeld als "Ofwel schriftelijk via een ter post aangetekende brief" en "Ofwel mondeling" (beide dan ook nog eens in een apart puntje en onderlijnd => het komt heel duidelijk over als een keuze of/of en dus geen en/of).
Het enige probleem met een mogelijk gebruik van die vormelijke fout(en) (en ook argument 3 over de taalwetgeving) is dat de beslissing en boete in het beste geval vernietigd zouden kunnen worden, maar het houdt de gemeente natuurlijk niet tegen om de hele boel daarna opnieuw in gang te zetten, want de schotelantenne hangt er nog steeds. Hetzelfde geldt ook voor argument 1: ze zouden in theorie kunnen overgaan tot intrekking van de vergunning, en dat geeft me dan opnieuw een poot minder om op te staan. Indien mogelijk had ik dus het dus vooral op argument 2 willen spelen, maar dat is nu net het punt dat het meeste van "interpretatie" afhankelijk is.
Mocht blijken dat het inhoudelijk moeilijk te verdedigen wordt, haal ik de antenne alsnog weg en kunnen die argumenten daarentegen wel interessant worden om de boete te laten vernietigen (en eventueel een mooi bijkomend precedent te creëren).
Conclusie
Hoe zouden jullie in mijn plaats ageren? Nogmaals, het gaat niet zozeer om het vernieten van de boete van ocharme 25 euro of de beslissing tout court (want het kan daarna gewoon opnieuw beginnen), wel grotendeels om het principe.
Zou ik het nog op gemeentelijk/gewestelijk niveau kunnen proberen (bv. eens met de burgemeester gaan spreken) of zou een verdere betwisting automatisch via de politierechtbank moeten? Hoe realistisch is dat?
Qua kosten lijkt het nog enigszins mee te vallen (het rolrecht en een eventuele hogere boete maar nog steeds beperkt) - dus zou ik er in principe niet vies van zijn om het erop te wagen - alleen zit je natuurlijk met de vraag of je al dan niet een advocaat inschakelt, wat de mogelijke kosten plots wel de hoogte injgaat.