#13 , 04 sep 2015 19:13
Er zijn hierover in België kamervragen gesteld:
Onderzoek naar ultrasone geluiden in de publieke ruimten.
Japans onderzoek ("Investigation on high-frequency noise in public space") dat is voorgesteld op het "11th International Congress on Noise as a Public Health Problem" waarschuwt voor systemen van ultrasone geluiden die knaagdier afstotend zijn, het zogenaamde "Mosquito sound".
Meer en meer worden deze apparaten ingezet op publieke plaatsen, bijvoorbeeld bij restaurants en supermarkten. Deze ultrasone geluiden zouden niet onschadelijk zijn voor de burgers. Zeker kinderen en jonge werkkrachten zouden extra gevoelig zijn voor dit soort van geluiden. Uit metingen bleek dat het maximum van 120 dB in de onmiddellijke omgeving werd vastgesteld en nog 90 db op een afstand van 15 meter.
De daaropvolgende vragenlijst toonde aan dat iedereen die was blootgesteld aan de ultrasone geluiden deze konden horen en 50% hierbij een "onaangenaam" gevoel ervoer. Hierbij is dus waakzaamheid voor de volksgezondheid geboden.
1. Zijn er indicaties dat deze systemen ook in ons land worden verkocht?
2. Zo ja, bestaat er een inventaris van hoeveel van dergelijke systemen worden gebuikt?
3. Bestaat er in België onderzoek naar de gehoorschade die deze systemen bij mensen kan veroorzaken?
Antwoord op de parlementaire vraag nr. K179 van 24/03/2015 van de heer Geerts
Het Geachte Lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen.
1. Ja, er worden inderdaad ultrasone dierenverdrijvers verkocht in België. Ze zijn vrij verkrijgbaar op de consumentenmarkt, bijvoorbeeld in doe-het-zelfzaken of op het internet. Ze kunnen zowel door burgers, restauranthouders als landbouwers worden gebruikt.
2. Er bestaat geen inventaris van alle toestellen die zijn verkocht en in gebruik zijn, dit is ook niet mogelijk omdat het om vrij verkrijgbare consumentenproducten gaat.
Mijn administratie heeft vorig jaar wel verkoopscijfers opgevraagd bij een marktonderzoeksbureau. Daaruit blijkt dat er in België ongeveer 9000 ultrasone dierenverdrijvers werden verkocht in de periode januari 2013 tot en met juli 2014 (via doe-het-zelfzaken en supermarkten). Online verkoop is niet in dit cijfer inbegrepen, dus kunnen we veronderstellen dat het totale verkoopscijfer hoger is dan het cijfer van het marktonderzoeksbureau.
3. Het is niet de gehoorschade die zorgen baart bij dit soort toestellen, maar de hinder die ze kunnen veroorzaken. Blootstelling aan voldoende “luid” hoogfrequent of ultrasoon geluid kan immers klachten veroorzaken zoals hoofdpijn, oorsuizen, duizeligheid en misselijkheid, die kunnen optreden na enkele minuten. Mijn administratie heeft de geluidsdruk van enkele ultrasone dierenverdrijvers laten meten (door Vinçotte, 2011). Deze studie toont aan dat sommige van deze toestellen de aanbevolen grenswaarde hiervoor (nl. 70 dB) overschrijden op een afstand tot 4 meter. Hinder is dus mogelijk, maar uit de resultaten verwachten we geen risico op gehoorschade. Geen enkele van de gemeten toestellen bereikt echter zulke grote geluidsdrukken als gemeten in de Japanse studie die u vermeldt, zelfs niet op een afstand van één meter.
Om meer te weten te komen over de mogelijke hinder, heeft mijn administratie een studie met vrijwilligers laten uitvoeren (door KU Leuven, 2014). Daaruit kunnen we besluiten dat het signaal dat het gebruikte toestel uitzendt, hoorbaarder is dan verwacht, zelfs bij frequenties boven de gekende hoorbaarheidsgrens van 20 kHz, en niet enkel bij jongeren maar ook bij mensen van middelbare leeftijd.
Het is dus belangrijk dat klachten over de hinder veroorzaakt door ultrasone dierenverdrijvers met de nodige aandacht worden behandeld. Mijn administratie zal deze resultaten meedelen aan de gemeentebesturen. Zo kunnen zij hiermee rekening houden in geval van klachten bij burenhinder, en indien nodig de installatie en het gebruik ervan reglementeren.
Réponse à la question parlementaire n° K179 du 24/03/2015 de monsieur Geerts
L’Honorable Membre trouvera ci-après la réponse à ses questions.
1. Oui, des répulsifs à ultrasons contre les animaux sont effectivement vendus en Belgique. Ils sont en vente libre sur le marché des consommateurs, par exemple dans les magasins de bricolage ou sur Internet. Ils peuvent être utilisés tant par les citoyens, les restaurateurs que par les agriculteurs.
2. Il n’existe pas d’inventaire des appareils vendus ni des appareils en cours d’utilisation et c’est impossible à réaliser, étant donné qu’il s’agit de biens de consommation en vente libre. Cependant, mon administration a demandé l’an passé les chiffres des ventes auprès d’un bureau d’étude de marchés. Il ressort de ces chiffres qu’en Belgique, environ 9000 répulsifs à ultrasons pour animaux ont été vendus durant la période de janvier 2013 à juillet 2014 (dans des magasins de bricolage et des supermarchés). Ce chiffre ne comprend pas les ventes en ligne, donc on peut supposer que le chiffre de vente total est plus élevé que le chiffre obtenu par le bureau d’étude de marchés.
3. En ce qui concerne ce type d’appareils, ce ne sont pas les lésions auditives qui s’avèrent inquiétantes mais la gêne que ces appareils peuvent entraîner. En effet, une exposition à un bruit suffisamment « fort » à haute fréquence ou à ultrason est susceptible de provoquer des troubles tels que des maux de tête, des bourdonnements d’oreille, des vertiges et des nausées, qui peuvent apparaître après quelques minutes. Mon administration a fait mesurer la pression sonore de quelques répulsifs à ultrasons pour animaux (par Vinçotte, 2011). Cette étude montre que certains de ces appareils dépassent la limite recommandée en la matière (à savoir 70 dB) jusqu’à une distance de 4 mètres. Il est donc possible d’éprouver une gêne mais d’après les résultats de l’étude, il n’y aurait pas de risque de lésion auditive. Cependant, aucun des appareils mesurés n’atteint des pressions sonores élevées, telles que celles mesurées dans l’étude japonaise que vous mentionnez, pas même à une distance d’un mètre.
Pour en savoir plus sur la gêne éventuellement provoquée par ces appareils, mon administration a fait réaliser une étude avec des volontaires (par la KU Leuven, 2014). On peut en conclure que le signal émis par l’appareil est plus audible que prévu, même pour les fréquences supérieures à la limite d’audibilité connue de 20 kHz, et pas uniquement chez les jeunes mais également chez les personnes d’âge moyen.
Par conséquent, il est important de traiter les plaintes relatives à une gêne provoquée par des répulsifs à ultrasons pour animaux avec toute l’attention requise. Mon administration communiquera ces résultats aux administrations communales. Ces derniers pourront ainsi en tenir compte en cas de plaintes relatives à des nuisances de voisinage et, si nécessaire, en réguler l’installation et l’utilisation.
De Minister, La Ministre,
Maggie DE BLOCK
