Hallo,
Enige dagen geleden was er op TV een uitzending over mensen die onschuldig in de gevangenis gezeten hebben. Natuurlijk heb ik die uitzending gemist (we kijken zowiezo al weinig TV).
Gewoon uit interesse: wat gebeurt er in dat geval?
Krijgt die persoon een schadevergoeding vanwege het gerecht? Excuses? Door andermans fout (ttz door justitie) is die persoon op kosten gejaagd, bv. advocatenkosten, lening niet terugbetaald, werkverlies,... Krijgt die dat terugbetaald?
Bedankt,
Jan
In geval het om voorlopige hechtenis gaat, betreft het een onwerkzame hechtenis en zijn de regels van de Wet van 13 maart 1973 betreffende de vergoeding voor onwerkzame voorlopige hechtenis van toepassing. Belgi? gaat hierbij verder in de bescherming dan door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens vereist wordt door niet alleen een vergoeding te voorzien voor wie in strijd met het E.V.R.M. van zijn vrijheid werd beroofd (dit is de onrechtmatige hechtenis) maar ook voor wie het slachtoffer is van een onwerkdadige hechtenis.
Bij de reportage ging het voornamelijk om de onwerkdadige hechtenis, niet zozeer om een echt onwettelijke hechtenis. Er is overeenkomstig artikel 28 van de bovengenoemde wet sprake van een onwerkdadige hechtenis als een persoon gedurende meer dan 8 dagen in voorlopige hechtenis is genomen, zonder dat deze hechtenis of de handhaving ervan te wijten zijn aan zijn persoonlijk gedrag. Om vergoeding te kunnen krijgen moet de persoon in ??n van de volgende gevallen verkeren:
-ofwel moet hij bij een in kracht van gewijsde gegane rechterlijke beslissing rechtstreeks of onrechtstreeks buiten de zaak zijn gesteld;
-ofwel moet hij hij, na een beschikking of een arrest van buitenvervolgingstelling te hebben bekomen, het bewijs leveren dat er gegevens in feite of in rechte aanwezig zijn waaruit zijn onschuld blijkt;
-ofwel moet hij aangehouden zijn of in hechtenis gebleven nadat de strafvordering was verjaard;
-ofwel moet hij een beschikking of een arrest van buitenvervolgingstelling hebben bekomen waarbij uitdrukkelijk is vastgesteld dat het feit dat tot de voorlopige hechtenis aanleiding heeft gegeven, geen misdrijf is;
-tenslotte valt ook het geval van artikel 13 ? 4 van de Bijzondere Wet van 6 januari 1989 op het Aribtragehof (de persoon is aangehouden op grond van een veroordeling die naderhand, ten gevolge van een beroep tot intrekking, werd ingetrokken) onder die mogelijkheden die aanleiding geven tot schadevergoeding.
De wet bepaalt dat het bedrag van deze vergoeding vastgesteld wordt naar billijkheid en met inachtneming van alle omstandigheden van openbaar en privaat belang. Het gaat dus niet om een ?chte schadevergoeding die alle kosten die gemaakt zijn, dekt. Wellicht is de reden daarvoor dat de voorlopige hechtenis niet per definitie verkeerd was: het is immers perfect mogelijk dat de onderzoeksrechter toen meende dat die maatregel noodzakelijk was maar dat de persoon daarna niet veroordeeld wordt. Men kan natuurlijk altijd naar de rechter stappen en een gewone procedure inspannen als men vindt dat de schadevergoeding niet volstaat.
Op excuses kan men men naar mijn mening in de praktijk niet vaak rekenen...
Wordt men veroordeeld en komt men dus als straf in de gevangenis terecht, dan geldt voornoemde regeling niet. Als nadien blijkt dat men onschuldig is, staat de mogelijkheid van een burgerlijke vordering tegen de overheid open. Eventueel kan zelfs een strafklacht ingediend worden. Vindt men in Belgi? geen gehoor, dan kan men naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens te Straatsburg stappen.
Bjorn.
P.S.: mij interesseert het onderwerp ook wel. Iemand die meer informatie liggen heeft over voorlopige hechtenis ?n gevangenisstraffen ten aanzien van personen die nadien onschuldig blijken te zijn?