JuridischForum.be

Tegenwoordig duiken aan de ingang van zowat elke overheidsinstantie bewakingsagenten op (van G4S bv.). Ik heb onlangs een negatieve ervaring gehad met arrogante bewakingsagenten en ik vroeg mij af hoe ver zij mogen gaan van de wetgever. Mogen zij bv. mensen fysiek aanraken? Mogen zij zonder toestemming in rugzakken kijken? Dragen ze wapens (bv pepperspray)? Mag je ze filmen?

Identiteitscontroles

De controle van identiteitsdocumenten om veiligheidsredenen mag in principe alleen uitgevoerd worden door politiefunctionarissen. Dit is ook het geval indien de identiteitscontrole gebeurt met toestemming van de betrokkene. Hierop bestaan er voor bewakingsagenten, die activiteiten van persoonscontrole uitoefenen, twee uitzonderingen:

Indien de bewakingsagent zich aan de toegang van een niet publiek toegankelijke plaats bevindt, dan mag de bewakingsagent de identiteit controleren van personen die zich tot deze plaatsen toegang willen verschaffen. Het gaat enkel om plaatsen waarvan de toegang ertoe door onbevoegden een bijzonder veiligheidsrisico kan uitmaken. Als voorbeeld geldt de niet publiek toegankelijke gedeelten van een bankfiliaal. Deze regel treedt pas in werking vanaf de datum van publicatie van een ministerieel besluit, dat deze plaatsen aanduidt. Ze is ook slechts van toepassing voor deze aangeduide plaatsen.
Indien de bewakingsagent is aangesteld door een exploitant van een kansspelinrichting voor taken van toegangscontrole tot een kansspelinrichting.

Bewakingsagenten kunnen in deze twee gevallen de identiteit controleren, teneinde te kunnen nagaan of het niet om onbevoegde personen gaat. De bewakingsagent kan hem de identiteitsdocumenten laten voorleggen gedurende de tijd die nodig is voor het controleren van de identiteit.

Het is bovendien vereist dat de betrokkene met de controle instemt. De controlerende bewakingsagent moet hem voorafgaand in kennis stellen van zijn recht om zich tegen de controle te verzetten. In dit geval kan de bewakingsagent hem de toegang tot de plaats weigeren.

De volgende handelingen behoren niet tot deze uitzondering en zijn dus verboden:

het fotokopiëren van de identiteitsdocumenten;
het inhouden van identiteitsdocumenten door de bewakingsagent, bijvoorbeeld tot de betrokkene de plaats terug verlaten heeft.

Regelgeving: artikel 8, §8 en §11 van de wet.

Toegangsweigering

In principe mag een bewakingsagent de toegang weigeren aan eenieder die door de beheerder van de plaats ongewenst is, doordat:

het de toegang betreft tot een niet publiek toegankelijke plaats en de betrokken persoon er niet is uitgenodigd;
het de toegang betreft tot een publiek toegankelijke plaats maar de betrokkene er ongewenst is omdat hij niet aan de voorwaarden voldoet om er toegang te hebben;
een persoon zich tegen een toegangscontrole verzet of het een persoon betreft bij wie is vastgesteld dat hij in het bezit is van een wapen of een ander gevaarlijk voorwerp.

Een persoon die, ondanks de toegangsweigering, toch binnengeraakt, mag verzocht worden deze plaats te verlaten. Hierbij mag geen dwang of geweld gebruikt worden.

Wapens

Uitzonderingen op dit principe kunnen enkel gerechtvaardigd zijn vanuit de bekommernis het leven van de bewakingsagent te beschermen. Ondernemingen die gewapende opdrachten willen uitvoeren, moeten een speciale toestemming bekomen van de minister van Binnenlandse Zaken. De onderneming moet aantonen dat ze wapens daadwerkelijk nodig heeft voor het uitvoeren van haar activiteiten.

Voorwaarden voor de bewakingsagent

Vooraleer een bewakingsagent een wapen mag dragen:

Heeft hij met succes de vereiste wapenopleiding van 42 uren gevolgd.
Heeft hij bij de provinciegouverneur (voor bewakingsagenten die hun woonplaats in België hebben) of bij het bestuur openbare veiligheid bij de minister van Justitie (voor de bewakingsagenten die geen woonplaats in België hebben) een persoonlijke wapendrachtvergunning verkregen.
Neemt hij minstens om de zes maanden deel aan schietoefeningen.
Tijdens deze oefeningen vuurt de bewaker telkens minstens 50 patronen af.